Həzi Həsənli yazır: Yerin görünəcək…   

  Dünyamdan bir dost da köçdü beləcə...

YAZARLAR 19:14 / 16.03.2023 Baxış sayı: 4102

                                       

 Aramızda bircə yaş fərqi vardı. Yaşın fərqində deyildik. Amma uşaqlıq illərindən dogma hisslərlə bir – birimizə çox bağlı idik. Sözümüz – söhbətimiz yaxşı tuturdu. Arada sirr sözümüz də olanda bir – birimizə açıb ürəyimizdən yük atırdıq. Yaşımızın və duyğularımızın nübar vaxtı idi. Könlümüzə məhəbbətin işığı düşən, sevib sevilən çağlarımız yaddan çıxarmı heç?! Yeniyetməlik çağlarında adamın ürəyində utancaq istəkləri olur. O çağlarda oxşar təbiətli dostların sözü – söhbəti də nəğməyə bənzəyir. Bizim uşaqlıq illərimiz də boş – boşuna ötüb keçən tarix olmadı. Unudulmaz illərdi uşaqlıq illəri. Yarı yaşımı çoxdan ötüb keçsəm də, indi başqa bir ovqat içindəyəm. Əlçatmaz, ünyetməz uşaqlıq illərindəki mehriban dostlarımı heç unuda bilmirəm. O illəri xatırlayanda gözlərim önünə ilk gələn də Fərman olur. Bu, onun şəxsiyyətinin, insanlığının, mənəviyyatının saflığı ilə bağlıdır.

   ... Yaşımız artdıqca, sinifdən – sinifə keçdikcə arzu yollarımıza doğru irəliləyirdik. Baharda torpaqdan cücərən otlar kimi ürəyimizdə arzularımız pərvəriş tapırdı. Mənim arzum Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) jurnalistika fakültəsinə, Fərmanın arzusu isə Tibb İnstitutuna (indiki Tibb Universiteti) qəbul olmaq idi. Fərmandan danışıram, uşaqlıq dostum, həkim, tibb elmləri namizədi Fərman Budaqovdan... Uzun illər müxtəlif uşaq xəstəxanalrında həkim işləməklə yanaşı, universitetdə kafedralardan birində assistent kimi də çalışmışdı. Ömrünün son illərində isə Bakı şəhərindəki 18 saylı Təcili və Təxirəsalınmaz Tibbi Yardım Stansiyasında həkim işləyirdi.

 ... Orta məktəbdə oxuyanda, bircə gün də belə, bir – birimizi görməyəndə darıxardıq. Dost sevgisi könüldən, ürəkdən gələndə ömürlük olur. Məktəbdə dərsarası fasilə zamanı, istirahət günlərində isə kəndimizin səfalı yerlərində, o ormandan  bu ormana, təbiət qoynunda gəzib dolaşardıq. Dağlar qoynunda yerləşən kəndimizin füsünkar təbiətinə çox bağlı idik. Təbiət qoynunda sərin dağ havası, çöllərin nəfəsi, quşların səsi ruhumuzu oxşayırdı. Təbiətdə gəzərkən, Fərmanın bir hərəkəti ölənəcən yadımdan çıxmaz. Meşədə qarşımıza çıxan ağac gövdəsinin qabığını bıçaqla qoparıb adlar yazmışdılar. Fərman soyulmuş qabığı yerinə qaytarıb ağacın “yarasını sarıdı”. Gələcəkdə həkim olmaq arzusu ilə yaşayan dostumun ülvi hisslərini, könlündən keçən fikirlərini yaxşı duyurdum. Bu, məni çox təsirləndirdi. Evə gələndə uşaq düşüncələrimdən doğulan bir şeir yazdım. Həmin şeirim bir müddət sonra məktəblilərin çox sevdiyi “Pioner” jurnalında dərc olundu:

Bəzi uşaqlar da var,

Ad yazır ağaclara.

Bəzən də anlaşılmaz

Hərf cızır ağaclara.

 

Əgər bacarırsansa,

Onu ürəklərə yaz.

Ağacları yazmaqla

Adam heç vaxt ucalmaz.

 

Ağacın qabığında

Ucalmağın nə dadı?!

Özü ucalsın gərək,

Özü, insan övladı.

Fərmanın hər hərəkəti onu dostlarının gözündə ucaldırdı. Bu şeirim jurnalda dərc olunduqdan sonra Fərman çox sevinirdi. Hətta dostlarımızla bir araya gələndə şeirimi əzbərdən deyib, həmin hadisəni xatırladırdı.

 Dağ döşünə gəzməyə çıxanda da əlimizdə kitab olardı. Uşaqlıq ömrümüz kitablarla baş – başa keçirdi. Oxuduğumuz kitabları müzakirə edərdik, dərslərimizdən, həm də “dərdlərimizdən” danışardıq. Oxşar arzularla, oxşar məsləklə böyüyürdük. Oxumaq, ali təhsil almaq, çalışdığımız sahədə el – obamıza gərək olmaq arzusu ilə yaşayırdıq. Könlümüzün arzuları Faxralı kimi ağır bir eldə  qərar tutmuşdu. Orta məktəbi bitirdikdən sonra bu arzu, istək, ümid və inam hissi bizi Borçalıdan Bakıya gətirdi.

 Şəhər həyatında bizə nə küçələr, nə yollar, nə evlər tanış idi. Ucqar bir dağ kəndindən şəhərə kitabların nağıllı qoynundan gəlmişdik. O zamanlar bizim arzuladığımız ixtisaslar üzrə ali məktəbə qəbul olmaq əlçatmaz idi, çətin idi. Amma nə qədər çətin olsa da, hər ikimiz arzumuza çatdıq.

 Zaman keçdi. Biz ali təhsilimizi bitirib Bakıda məskunlaşdıq. İş və yaşam qayğıları başımızı qatırdı. Vaxtaşırı görüşə bilməsək də, telefon əlaqəsi saxlayırdıq. O, məni axtarıb tapırdı, mən də onu. El – obamızın (Bakıda yaşayan həmkəndlilərimizin) xeyir işlərində, yas məclislərində görüşürdük. Hər dəfə görüşəndə uşaqlıq xatirələrimizi bölüşürdük. Övladlarımızla bağlı arzularımızdan danışırdıq. Yaşa dolsaq da, həyatın qovğaları ilə üzləşsək də ürəyimizdə arzuların odu sönməmişdi. Gürcüstanla sərhəddə quru yolun bağlı olmasından təəssüflənirdik. Dedi ki, qardaş, inşəAllah, yollar açılanda bərabər kəndimizə gedərik, uşaqlıq illərində gəzdiyimiz yerlərdə yenə gəzib dolanarıq, ötənləri yada salarıq...

    İnsanın içi ilə çölü uzlaşanda daha gözəl olur. Fərman olduğu kimi görünən, göründüyü kimi, səmimi ünsiyyətli, təvəzökar, sadə və xətri əziz dostlarımdan idi. Doğrudan da insanı inamları yaşadır. Həyatda nə qədər çətinliklərlə üzləşsə də, inamını itirmədi. O, ümidin son astanasınacan həyat eşqi ilə yaşadı.

 Qayğılar başımızı o qədər qatmışdı ki, uzun illər bir – birimizin həyatındakı yeniliklərdən  xəbərsiz idik. Bir dəfə telefonda danışanda yanından körpə uşaq səsi gəldi. Onu əzizləyə - əzizləyə sakitləşdirməyə çalışırdı.

 Dedim: – Ay qardaş, nəvə şirin olur, onun səsi də nəğmə kimidir... Ürəkdən şaqqanaq çəkib güldü. Ay əmisi, nəvəm deyil eey, oğlumdur, - dedi. Dostumun iki oğlundan neçə illər sonra üçüncü oğlu da dünyaya gəlmişdi. Bu xəbərdən çox sevincək oldum. Özü də o körpə və kövrək sevincə köklənib bir xeyli ürəkdən güldü. Fərmanın hər gülüşü, hər görüşü ürəkdə yuva qururdu.

  Fərman Budaqovun səmimiyyəti, dosta mehri və ülfəti isti idi. Həkim kimi vicdanlı həkim idi, insan kimi dəyərli insan idi. Öz halal çörəyini qazanıb, balalarını böyüdür, halal ömrünü yaşayırdı. Ona pənah gətirənlərə bir həkim kimi, həmişə təmənnasız xidmət göstərməyə çalışırdı.  Fərman Budaqov Hippokrat andına sadiq qalaraq, həkim davranışının əsas mənəvi-etik prinsiplərini özündə yaşadırdı. Onun haqqında düşünəndə bir daha inandım ki, nə var – dövlət qalandı, nə şan  - şöhrət. İnsanın özündən sonra təmiz adı və xoş xatirələri qalır.

 ...  O zaman kəndimizdə Fərman adında uşaqlar çox idi. Bu günlərdə hər ikimizin ortaq dostumuz, həkim Fərman Piriyevlə görüşdüm. Fərman Budaqovla orta məktəbdə bir sinifdə oxuyublar. Dostumuzun qəfil vəfatından yana – yana danışdıq. Fərman Piriyev də onun haqqında hafizəsində qalan xatirələrini dilə gətirdi.

 Dedi: - Fərman bütün fənnləri yaxşı oxuyurdu. Sinifdə hamımızdan fərqlənirdi. Onun bu keyfiyyətini müəllimlərimiz çox yüksək qiymətləndirirdi. Rübün sonunda müəllimlər hamımızı sorğu – suala tutub qiymət yazsa da, yalnız Fərman Budaqova sorğu –sualsız “əla” qiymət yazırdılar. Çünki o, zəkasına, zehniyyətinə, gündəlik dərslərə hazırlıqlı gəldiyinə görə seçilirdi. İkimizin də arzumuz həkim olmaq idi. Ona görə həm orta məktəbdə, həm də Tibb institunda oxuyanda vaxtaşırı görüşürdük, dərslərimizi birlikdə hazırlayırdıq.

 Rəhmətlik Fərmanla bağlı o qədər xoş xatirələrimiz var ki... Hər görüşəndə insanın ürəyinə sevinc paylayırdı. Nə biləydik ömrü bu qədərmiş...

  Ömrü bilmək olmur. Yatan ölmür, yetən ölür. Yeri behişt olsun... Uşaqlıq dostumun qəfil vəfatından könlümə elə bir qəm çökdü ki... Dünyamdan bir dostum da köçdü beləcə... Fərman özü də kövrək insan idi. Yaxından - uzaqdan tanıdığı adamların ölümündən danışanda ifadəli gözləri dolurdu. Uşaqlıq dostumla bağlı duyub -  düşündüklərimi içim sızlaya – sızlaya yazdım, ruhu şad olsun... O, bu gün aramızda olmasa da, yurdunda ocağını sönməyə qoymayan Ceyhun kimi üç dəyərli oğul övladı var. Allah onların ömrünə ömür calasın...

                 Həzi Həsənli,

  Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü,

  Şair - publisist