Gülsüm Cengizin ( Akyüz). ŞEİRLƏRİ
Gülsüm Cingiz çağdaş Türkiyəni önəmli qadın şairlərindəndır. Eyni zamanda populyar roman və araşdırmalar müəllifi, tanınmış uşaq yazarıdır. İlk şeirləri 1983-cü ildə “Varlıq” dərgisində nəşr olunub. “Cümhuriyyət”, “Əmək”
“Evrənsəl”, “Göstəri” kimi qəzet və jurnallarda çalışıb, köşə yazarı olub.
“Sentyabr dəyişikliyi” (1987), “Sevdamız çiçəklənir Zulada” (1990), “Mayda üzgün könlüm” (1993), “Ağ dənizin rəngi mavi” (1997), “ Yasaq sevda sözcükləri” (2013) və başqa şeir kitabları nəşr olunub. Şeirləri və uşaqlar üçün yazdığı əsərləri dünyanın çoxsaylı dillərinə çevrilib. “Ümid həmişə vardır” esse kitabının, “İlk addımlar”, “Bir buludun arxasında” adlı romanların, uşaqlar və yeniyetmələr üçün 150-dən artıq kitabın müəllifidir.
Alman, ingilis, rus, isveç, ərəb, serb, xorvat, italyan dillərində kitabları çap edilib. “Bir pişiyin gündəliyi” kitabı Azərbaycan dilində nəşr edilib. Çoxsaylı şeir və nəsr kitablarının müəllifidir. Dram əsərlərinə quruluş verib, uşaq filmləri üçün ssenarilər yazıb.
Türkiyədə və ölkə xaricində çoxsaylı ədəbiyyat mükafatlarına layiq görülüb.
Gülsüm Çingizin ədəbi yaradıcılığı həm Türkiyədə, həm
ölkə xaricində çoxsaylı elmi-tədqiqat işlərinin mövzusu olub.
Səni özlərkən
I
Səni özlərkən
cocuqlar küləyin önündəki yaşıl yarpaqlar,
çırpınan qar dənələri küçələrə sovrular.
Qırmızı işıqda maşının şüşə silənləri altında
kəpənəklər ölər.
Səni özlərkən ürəyim
uşaqsız məktəb baxçasına bənzər.
Bağlı qapılar, hündür divarlar
uşaq ömrüm zindandadı sanki..
Gülüşüm küsgün, bir yanım əskik..
Sərçələr soyuqdan titrəyər,
bir ağac kökündən yıxılar,
bir budaq səssizcə quruyar.
Üşüyər kol dibində bənövşələr. .
səni özlərkən,
Səni özlərkən
ölər bir uşaq, ah bir uşaq ölər
zibillikdən tapdığı çörəyi yeyərkən.
Səni özlərkən.
Səni özlərkən
getdiyim uzun yolda
qarlı dağlar kimsəsiz,
çılçılpaq ağaclar bitməyən qış ömrüm.
Sanki həyat göldü durğun, hərəkətsiz,
Gümüşü bir çaydı dağlar arasında.
Ürəyim dağ laləsi kimi cəmrənin
düşməsini gözlər
qar altında.
II
Səni özlərkən,
səni özlərkən
kim bilir neçə kərə yarpaq tökdü,
yenidən çiçəklədi ağaclar.
yenə torpağa ümid toxumu düşdü.
Köz bağladı ürəyimdəki yara.
Hər gedişlə yenidən qanayan yara.
Gözlərimdə boy atarkən
unutma məni çiçəyinin kədəri
hər bahar can verdiyim ümidlə
salamladım yeni səhəri.
Yanıbaşımda bir uşaq böyüdü
bir fidan ağaca döndü...
Səni özlərkən, səni özlərkən...
III
Günəşin gülüşüdür üzün,
Səni özləməkdi
ömrümü bağladığım böyük gün.
Səni özlərkən bir çay axır
dağların qorxunc kölgəsində,
axır dənizlərə parıltısını qoruyaraq,
dağ sularından çoxalaraq.
səni özlərkən, səni özlərkən...
hər bahar bənövşə tək
baş qaldıran dirənişim,
bir insan gülüşündə yenilənən sevincim
tutur əllərimdən.
Həyatı qucaqlayıram.
kol dibindən perikmiş sərçələr sayağı
keçir ömrümdən hay-küylə məktəb uşaqları
gözlərində günəşin bütün işığı.
ELLƏRİMƏ BAHAR GƏLSİN
Artıq bahar gəlsin,
payızda əkdiyimiz fidanlar boy versin,
dibçəkdəki qərənfillər qorxmadan çiçəkləsin.
Döysün qapımızı günəş işığı,
sərçələr üşüməsin.
Artıq bahar gəlsin,
ərik ağacları çiçəkləsin.
Acıbadəmdə badam ağacı gəlinliyini geyinsin.
Kızkulesinin ətrafında leyləklər rəqs eləsin.
Artıq bahar gəlsin
Ürəklərin pası silinsin,
əlləriniz sevgiyə bürünsün.
Haydı artıq, haydı artıq bahar gəlsin.
Sevgi ətirli rüzgar kədəri təmizləsin.
Qapımızı ölü quşlar döyməsin
Gecələrin qaranlığı ərisin,
Ölkəmin üzərindən acılar silinsin.
haydı artıq bahar gəlsin.
Məhbus istəyi
Mənə çiçəklər gətir,
çöl çiçəyi bir dəstə..
dodaqların tək isti,
gəlinciklər,
ayrılıq kədəri tək
bir az da bənövşələr,
saçın kimi qoxuyan papatyalar da olsun,
peyğəmbər gülü bir də
göy üzünün rəngində...
Çiçəklər gətir mənə.
Sübhün ilk şəfəqləri oxşayan,
Mürgülü ulduzlara oxşayan
O şehli təzətər çiçəkləri topla çöllərdən
Xoşbəxtliyin rəngində.
Çiçəklər gətir mənə...
Dağlardan
bir az Sümbüllər topla
Müşkülüm, nərgizlər də.
İlk sevgi nəğməsinin ətri gəlsin onlardan,
dağ rüzgarlarının bir də
azadlıq rəngində...
Çiçəklər gətir mənə...
Çöllərdən bir hədiyyə.
Çocukların gülüşü olsun ləçəklərində,
quşların civiltisi bir də.
yarpaqları arasında;
Bir arı, bir qarışqa,
bəlkə də bir kəpənək
yaşama sevinci tək...
Sənin adın ümid
Ümiddir sənin adın.
sevginin, dostluğun, eşqin adı.
Masmavi göy üzünün, gün işığının,
Xaşxaşların, peyğəmbər çiçəyinin
sevinci sənsən.
Kol dibində bənövşələrin ətrisən.
Sən sevdiyim hər şeysən.
Al yaylıqlı gözəlim,
sən başımda halay coşkususan.
dəniz sahilində yosun qoxulu
birlikdə içilən bir fincan çaysan.
mən həyata aşiq olan.
səni sevirəm,
sən mənim inamımsan.
Tərcümə Kamalə Abiyeva.